Doktorunuz orta-yüksek derecede KVH veya iskemik inme
açısından risk altında olduğunuzu belirlediğinde, ailevi KVH veya KKH geçmişiniz
varsa bu test uygulanır.
Bu test lipoprotein ilişkili fosfolipaz A2'nin kandaki miktarını ölçer (Lp-PLA2).
Lp-PLA2 bir enzim olup makrofaj olarak adlandırılan, vücuda
yabancı proteinleri, eski hücreleri ve mikroorganizmaları yiyen ve yok eden bağışıklık
hücreleri tarafından üretilir.Kanda bulunan Lp-PLA2'nin büyük bir
bölümü “kötü kolesterol” olan LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol) ‘ye
bağlıdır.
Lp-PLA2'nin kan damarlarının iltihaplanmasında rol oynadığı görünmektedir ve ateroskleroz gelişimine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Bazı güncel çalışmalar Lp-PLA2'nin kalp damar hastalıkları (KDH), koroner kalp hastalığı(KKH), ve iskemik inme gibi rahatsızlıkların oluşumunda bağımsız bir risk faktörü olduğunu göstermiştir.
Bu
çalışmalarda koroner kalp hastalığı ve iskemik inme tanısı konan birçok kişide
diğer risk faktörleri göz önüne alınmaksızın Lp-PLA2 konsantrasyonlarının
yükselmiş olduğu görülür. Bu bulgular, kişinin kalp-damar hastalığı riskini
belirlemeye yardımcı olmak için kullanılan ve sayıları giderek artan kardiyak risk
belirteçlerinden biri olan bu yeni testi potansiyel olarak yararlı hale getirmektedir.
Kalp-damar hastalığı ve iskemik inme atardamarlar üzerinde sabit olmayan
yağlı plak birikimlerine, sonuçta kan damarlarında tıkanmalara, kalp
krizlerine veya beyin hasarına yol açabilmektedir. Her iki rahatsızlıkla
ilişkili olduğu tanımlanmış, hipertansiyon, diabetes, sigara içimi, obesite, yüksek kolesterol
düzeyleri, yüksek LDL, ve düşük HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein ,
"iyi kolesterol ") gibi çeşitli risk faktörleri mevcuttur.
Bir veya birden fazla risk faktörü olan birçok kişide eninde sonunda
kalp-damar hastalığı gelişecektir. Ancak tanımlanmış risk faktörleri bulunmayan
önemli sayıda kişide de kalp-damar hastalığı gelişecektir. Bu durum
araştırmacıları ya kalp-damar hastalıklarına neden olabilen ya da kişinin
Kalp-damar hastalığı riskini azaltmak için tedaviler ve/veya yaşam tarzı
değişikliklerini belirleme amacıyla kullanılabilecek başka risk faktörlerini
aramaya sevk etmiştir.
Yukarıda sıralanmış klasik risk faktörlerine ilaveten düşük düzeyde kronik, sistemik iltihaplanma ve kan damarları
(vasküler) iltihabının kalp-damar hastalığı geliştirme riskine katkıda
bulunduğu düşünülmektedir. hs-CRP testinin sistemik iltihaplanma ile
ilişkili olduğu, yüksek düzeylerin kalp-damar hastalığı riskini artırdığı
düşünülür. Lp-PLA2 testi damarların iltihaplanmasıyla ilişkili
olup yüksek düzeylerin kalp krizi veya inme olasılığını artırdığı akla
getirmektedir.
Doktorlar,
kişinin kronik kalp hastalığı (CHD) geliştirme ve iskemik inme geçirme riskini belirlemeye yardımcı olmak için
diğer kardiyak risk belirteçleriyle birlikte Lp-PLA2'yi
laboratuvardan isteyebilir. Kalp-damar hastalığı veya inme riski orta-yüksek
derecede, bir veya birden fazla risk faktörü olan bir kişi için tipik olarak bu
test gerekli olacaktır. Örneğin lipit düzeyleri normal veya minimal derecede
yükselmiş ve/veya sınırda yüksek kan basıncı (hipertansiyon ) olan biri için de
bu test istenebilir.
Altta yatan iltihaplanmanın derecesini değerlendirmek için bir hs-CRP testiyle birlikte Lp-PLA2 testi
de istenebilir. Yine iltihabi rahatsızlığı olan bir kişi için de bu test
istenebilmektedir çünkü sistemik iltihaptan etkilenmemektedir.
Lp-PLA2 sık istenmeyen yeni bir testtir. Tüm klinik
yararlılığı henüz tam olarak belirlenmemiştir. Bu test kolesterol ve diğer
lipit düzeylerine ilişkin testlerin yanısıra doktora ek bilgiler vermeyi
amaçlamaktadır.
Bazı araştırmacılar Lp-PLA2 düzeylerini düşüren tedavilerin
kişinin kalp-damar hastalığı ve iskemik inme riskini azaltıp azaltamadığını
araştırmaktadır. Riskin azaldığı saptanırsa Lp-PLA2 testi daha
sık istenebilir ve bireyin tedaviye yanıtı ve risk azaltım sürecini izlemek
için kullanılabilir.
Lp-PLA2 sık
sık istenmeyen yeni bir testtir. Bazı doktorlar kişinin soygeçmişinde
kalp-damar hastalığı (KDH), kendisinde ise metabolik sendrom varsa ve/veya iskemik inme açısından orta –yüksek derecede risk altında
olduğunu düşünüyorsa diğer kardiyak risk belirteçleriyle birlikte bu testi de isteyebilir.
İltihabi hastalıkları olan ve hs-CRP testi uygulanamayan kişilerde bu test yararlı
olabilir.
Anlamlı
derecede yükselmiş Lp-PLA2 düzeyleri koroner kalp hastalığı (KKH)CHD geliştirme veya iskemik inme geçirme riskinize işaret eder. Ayrıca doktora
test edilen kişinin genel risk durumu hakkında ek bilgi verir. Bu test koroner
kalp hastalığı veya iskemik inmenin tanısal belirteci olmayıp yalnızca bir risk
göstergesidir. Yüksek Lp-PLA2 düzeyleri olan birçok kişide bu rahatsızlıklar
gelişmeyecek, düzeyleri normal olan bazı kişilerde ise gelişebilecektir.
Literatür Bilgileri :